Do czego prowadzi alienacja rodzicielska – dziecko w sytuacji okołorozwodowej rodziców
Alienacja dziecka od ojca lub matki to jedna z nieczystych sztuczek rozwodowych stosowanych przez strony, ale również działanie na szkodę potomka. Skutkuje wieloma negatywnymi zjawiskami, takimi jak konflikt lojalnościowy u dziecka czy zespół alienacji rodzicielskiej, które mogą zostawić trwały ślad w psychice małoletniego. Jakie są objawy takiego postępowania, kiedy i gdzie warto zgłosić się po pomoc i jak rozpoznać zmanipulowane dziecko?
Co to jest alienacja rodzicielska?
Alienacja rodzicielska to manipulacja dzieckiem przez matkę lub ojca, której celem jest odsunięcie małoletniego – zarówno w sferze psychicznej, jak i w ujęciu fizycznym – od drugiego rodzica. Jej (nie)zamierzonym skutkiem są takie objawy, jak pogorszenie nastroju dziecka, zniechęcenie do podejmowania ulubionych aktywności, wycofanie, zagubienie oraz wiele innych – w tym również dziecięca depresja. W jaki sposób rozpoznać, że alienacja rodzicielska dotyczy Twojej rodziny?
Alienacja rodzicielska – objawy
Oto sytuacje, które jasno wskazują na stosowanie technik manipulacyjnych prowadzących do alienacji rodzicielskiej i przykłady charakterystycznych zachowań:
- niechęć dziecka do spotkań z jednym rodziców, a także do rozmów telefonicznych, wspólnej zabawy i innych aktywności;
- nieszczerość dziecka względem jednego z rodziców;
- utrudnianie lub uniemożliwianie kontaktów z potomkiem przez jednego z rodziców;
- nastawianie dziecka wrogo do jednego z rodziców, opowiadanie mu kłamstw, wymuszanie niemiłego zachowania wobec drugiego rodzica;
- szantażowanie dziecka i przekupywanie go w zamian za okazywanie pozytywnych uczuć tylko jednemu rodzicowi.
Oczywiście zachowań wskazujących na alienację rodzicielską jest znacznie więcej – każde z nich sprowadza się do manipulacji i „nieczystych zagrań” mających swoje następstwa. Czym skutkuje alienacja rodzicielska? Konsekwencje takiego postępowania są bardzo poważne – zwłaszcza, jeśli mowa o dobru dziecka.
Syndrom Gardnera i konflikt lojalnościowy u dzieci jako efekty alienacji rodzicielskiej
Wśród wielu skutków alienacji rodzicielskiej wyróżnia się przede wszystkim:
- syndrom Gardnera (określany również jako zespół alienacji rodzicielskiej lub zespół rodzicielskiego wyobcowania), to nic innego, jak nastawianie dziecka przeciwko drugiemu rodzicowi, okupione zagubieniem dziecka, smutkiem, pogorszeniem się jego możliwości poznawczych, spadkiem nastroju oraz innymi, negatywnymi zmianami w zachowaniu;
konflikt lojalnościowy u dziecka, czyli poczucie konieczności zadowolenia obojga rodziców – tego, który manipuluje i tego, w którego skierowana jest alienacja rodzicielska; skutkuje to często licznymi kłamstwami, wymyślaniem wymówek, ciągłym udawaniem i życiem dziecka w nieustającym napięciu; konflikt lojalnościowy może mieć różne skutki – od wykształcenia się osobowości lękowej, aż po depresję.
Alienacja dziecka – Kodeks karny i Kodeks postępowania cywilnego
Dotyczy Cię alienacja rodzicielska? Gdzie szukać pomocy? Najlepiej udać się do sądu, choć warto w tym miejscu wspomnieć, że polskie prawo nie przewiduje konkretnych przepisów dla takiej właśnie sytuacji. Można natomiast skorzystać z artykułów 598 (15) oraz 598 (17) z paragrafu 1 Kodeksu postępowania cywilnego, które odnoszą się do niewłaściwego wykonywania pieczy rodzicielskiej lub niewłaściwego wykonywania obowiązków określonych przez sąd. Oprócz tego w niektórych sprawach zastosowanie ma również artykuł 207 Kodeksu karnego mówiący o znęcaniu się nad dzieckiem – wówczas jednak postępowanie rodzica musi nosić znamiona przestępstwa.
Alienacja rodzicielska – jak udowodnić ją przed sądem?
Często okazuje się, że alienację rodzicielską trudno jest udowodnić – przede wszystkim z uwagi na fakt, że rodzic stosujący techniki manipulacyjne może wypierać się podejmowanych działań. Należy więc gromadzić dowody na własną rękę – mogą to być nagrania, zapisy wiadomości tekstowych i e-mail, zrzuty ekranu, ale również zeznania świadków: sąsiadów, przyjaciół, członków rodziny, opiekunów lub nauczycieli dziecka. Dodatkowo jeśli sąd uzna, że zeznania samego dziecka będą przydatne w sprawie i może ono zeznawać (biorąc pod uwagę wiek i stan psychiczny), to również i jego relacje będą rozpatrywane w sprawie jako dowód.
***Zobacz też inne Brudne sztuczki rozwodowe stosowane przez strony >>