Alimenty – na kogo trzeba płacić, kto i kiedy musi to robić?
Alimenty to świadczenie pieniężne lub materialne zasądzane nie tylko na dzieci, choć tak powszechnie jest ono kojarzone. Obowiązujące w Polsce prawo rodzinne przewiduje także inne sytuacje, w których ustanawia się alimenty – na żonę lub męża, ojca, matkę, brata, siostrę, babcię, dziadka… Jakie są przesłanki do uzyskania takich świadczeń, kto i kiedy musi je uiszczać?
Alimenty dla rodzica, byłego małżonka czy rodzeństwa przyznawane są w szczególnych sytuacjach życiowych, które rozpatruje się indywidualnie. Nie są to zazwyczaj sprawy tak oczywiste, jak alimenty na dzieci. W każdym z tych przypadków jednak musi wystąpić zazwyczaj najważniejsza przesłanka, jaką jest… niedostatek. To niemożność samodzielnego zaspokojenia przez powoda (lub powódkę) swoich podstawowych potrzeb życiowych (wyżywienie, ubranie, leczenie, utrzymanie miejsca zamieszkania etc.).
Alimenty na żonę, alimenty na małżonka
O alimenty na żonę (męża) po rozwodzie mogą ubiegać się obie strony, jeżeli sytuacja bytowa danej osoby się pogorszyła, a rozwód nastąpił bez orzekania o winie lub winę stwierdzono u obojga małżonków. Jeśli natomiast rozwód zakończył się wyłączną winą jednej ze stron, druga ma prawo wnioskować o alimenty dla siebie nawet wtedy, gdy nie występuje przesłanka niedostatku.
Polskie prawo dopuszcza również sytuacje, w których zasądza się alimenty na żonę (męża) bez rozwodu. Takie roszczenie o zaspokojenie potrzeb wysuwa się wtedy, gdy para formalnie nie jest rozwiedziona, ale jedna ze stron została opuszczona przez drugą, co znacząco pogorszyło sytuację finansową tej pierwszej.
To może Cię zainteresować: Pozew o alimenty – jak go przygotować? >>
Alimenty od dzieci na rodzica
Alimenty na rodzica mogą być zasądzone wtedy, gdy powód (powódka) żyje w niedostatku, a jego (lub jej) pozwane dorosłe dziecko jest niezależne finansowo, a do tego jego możliwości zarobkowe pozwalają na uiszczanie ewentualnych alimentów dla rodzica.
Co istotne, świadczenie na rzecz rodziców nie musi mieć w tym przypadku formy pieniężnej i przekazywanej im co miesiąc określonej kwoty do ręki czy na rachunek bankowy. Obowiązek alimentacyjny wobec matki lub ojca może sprowadzać się na przykład do zapewnienia rodzicowi dachu nad głową, finansowania mu leczenia etc.
Uwaga! Szansę na uzyskanie alimentów od dzieci mają te osoby, które wywiązywały się ze swoich obowiązków rodzicielskich (przynajmniej do czasu osiągnięcia pełnoletności przez dzieci). W innym przypadku sąd zwykle nie przychyla się do roszczeń rodziców.
Alimenty na rodzeństwo – także przyrodnie
Pozostawanie (nie ze swojej winy) w niedostatku może być podstawą do wnioskowania o alimenty od krewnych w linii prostej (to na przykład alimenty od ojca dla dziecka lub odwrotnie, od wnuka dla babci czy od dziadka dla wnuczki itd.). Jeżeli z różnych powodów rozwiązania takie nie są możliwe, zasądza się niekiedy alimenty dla rodzeństwa.
Brat lub siostra (również przyrodni) będący w trudnej sytuacji bytowej mogą wysuwać roszczenia alimentacyjne względem swojego lepiej sytuowanego rodzeństwa. Sąd każdorazowo szczegółowo bada okoliczności sprawy i jeśli uzna powództwo za zasadne, zasądza alimenty na rodzeństwo.
Skorzystaj z Itogis, profesjonalnego kreatora pozwów on-line – Twój pozew będzie gotowy do złożenia w sądzie w mniej niż godzinę!