Małżeństwo z obcokrajowcem – co trzeba wiedzieć przed zawarciem związku?
Małżeństwo z cudzoziemcem wymaga wypełnienia znacznie większej liczby formalności, niż ma to miejsce w przypadku związku między obywatelką i obywatelem Polski. Na szczęście uzyskanie odpowiednich dokumentów nie jest trudne. Wymaga ono jednak czasu, dlatego jeszcze przed samym ślubem należy zaplanować wizyty w konkretnych urzędach oraz zdobycie określonych pozwoleń i pism. W jaki sposób to zrobić? Jakie przepisy dotyczą ślubu z obcokrajowcem – także spoza UE? Odpowiedzi na te i inne pytania, które zadają sobie przyszli małżonkowie z innych krajów, znajdują się poniżej.
Małżeństwo z cudzoziemcem – dokumenty
Aby zawrzeć związek małżeński z obcokrajowcem, wedle polskiego prawa niezbędnych będzie kilka dokumentów, na podstawie których można zweryfikować zarówno status matrymonialny, jak i tożsamość danej osoby. Wśród nich wyróżnia się przede wszystkim:
- dokumenty tożsamości – aktualny paszport wraz z kartą pobytu danej osoby;
- zapewnienie (konieczne do złożenia na piśmie) o braku wiedzy o okolicznościach uniemożliwiających zawarcie związku małżeńskiego;
- odpis aktu urodzenia – zarówno oryginalny, jak i w wersji przetłumaczonej na język polski przez tłumacza przysięgłego;
- w przypadku osób, które już wcześniej zawarły związek małżeński, koniecznym jest również przedstawienie rozwiązania tego związku – zwykle jest to akt małżeństwa wraz z dokumentem czy adnotacją o jego rozwiązaniu bądź unieważnieniu;
- jeśli z kolei przyszły mąż lub żona są wdowcami, w takiej sytuacji trzeba przedstawić akt zgonu małżonka czy małżonki.
Wszystkie wymienione powyżej dokumenty należy złożyć w Urzędzie Stanu Cywilnego – po ich weryfikacji dana osoba otrzyma z kolei dokument potwierdzający brak przeszkód do zawarcia związku małżeńskiego. Takie zaświadczenie utrzymuje swoją ważność przez 6 miesięcy od daty wydania (i to właśnie w tym czasie para może wziąć ślub – cywilny lub konkordatowy, będący połączeniem ślubu kościelnego i cywilnego), dlatego należy skrupulatnie zaplanować uzyskanie takiego dokumentu podczas ustalania daty ślubu i ewentualnego wesela.
Zawarcie małżeństwa z cudzoziemcem – co może być przeszkodą?
Oczywistymi przeszkodami do zawarcia związku małżeńskiego mogą być takie okoliczności, jak:
- pokrewieństwo lub powinowactwo;
- bycie w związku małżeńskim i zatajenie tego faktu przed drugą osobą;
- nieleczona choroba psychiczna;
- a także przepisy kraju, z którego pochodzi przyszły małżonek lub małżonka. W niektórych państwach branie ślubu z cudzoziemcem lub cudzoziemką jest zakazane – z tego względu warto mieć na uwadze fakt, że małżeństwo zawarte w Polsce nie będzie uznawane i ważne w kraju, z którego pochodzi żona lub mąż.
Zezwolenie sądu na zawarcie małżeństwa z obcokrajowcem – co to oznacza w praktyce?
Niestety w niektórych sytuacjach uzyskanie wszystkich dokumentów niezbędnych do wydania poświadczenia potwierdzającego brak przeszkód do zawarcia związku małżeńskiego może nie być możliwe lub bywa utrudnione – przykładowo, z uwagi na pandemię, wojnę lub inne, niespodziewane okoliczności. Wówczas można ubiegać się o wydanie zwolnienia z obowiązku przedstawienia brakującego dokumentu, poprzez złożenie specjalnego wniosku (który można wypełnić na platformie Itogis – sprawdź wzór wniosku o zwolnienie cudzoziemca z obowiązku uzyskania zaświadczenia o braku przeszkód do zawarcia małżeństwa według prawa jego kraju. Potocznie to zezwolenie określane jest jako zezwolenie sądu na zawarcie małżeństwa z obcokrajowcem, jednak nie jest to oficjalna nazwa dokumentu.
Sam wniosek składa się do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania przyszłych małżonków – należy przy tym pamiętać o złożeniu go na kilka miesięcy przed planowaną uroczystością, bo wydanie „pozwolenia” oraz sprawdzenie sytuacji prawnej osoby, której dotyczy wniosek, może zająć okres właśnie do kilku miesięcy.
Te same procedury dotyczą małżeństwa z obcokrajowcem spoza UE, jednak w takim przypadku konieczna będzie również legalizacja pobytu takiej osoby na terenie Polski, a w niektórych przypadkach – również wizyta w konsulacie.
Jak wygląda ślub z obcokrajowcem?
Ślub cywilny z obcokrajowcem wygląda tak samo, jak w przypadku ślubu pomiędzy obywatelami Polski, przy czym, jeśli jedna z osób nie porozumiewa się w języku polskim, wówczas konieczna jest obecność tłumacza – po to, by cudzoziemiec świadomie i z pełnym zrozumieniem złożył przysięgę małżeńską. To samo dotyczy ślubu konkordatowego – także w nim powinien uczestniczyć tłumacz.
Jeśli z kolei para chce wziąć ślub kościelny, ale jedna osoba jest niewierząca lub wyznaje inną religię, to w takiej sytuacji można zawrzeć tak zwany ślub jednostronny – małżonek niewierzący lub innej wiary zobowiązuje się wtedy do wychowania dzieci w wierze katolickiej oraz do nieingerowania w praktyki religijne drugiej osoby. Do wdrożenia tej procedury konieczna jest zgoda biskupa.
To też może Cię zainteresować: Unieważnienie małżeństwa cywilnego – przesłanki, procedura, koszty
Zachęcamy też do lektury bloga Itogis, w którym znajdziesz więcej artykułów i porad w zakresie prawa cywilnego.